Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Bina Kimlik Sistemi (BKS)
uygulamasını başlattı. Teknolojik bir levha halinde bina girişine monte
edilecek sertifikada o yapıya ait A’dan Z’ye tüm bilgiler yer alacak. Kimlik
verilen binalar 5 yılda bir denetlenecek, kolonda kesilme, kaçak kat çıkma ya
da bina statiğini bozan bir müdahale var mı bakılacak. ‘Bina kimlik kontrolü’ ile
can güvenliğini riske eden müdahaleler önlenecek.
İstanbul Kartal’da çöken binada olduğu gibi Elazığ veya
İzmir depremlerinde, “Bina girişindeki dükkanlar için kolon kesilmiş, iskân
sonrası kaçak kat çıkılmış, bina statiği ile oynanmış...” sözleri duyuldu. Kimi
zaman müteahhitler kimi zaman malikler tarafından bilinçsizce atılan bu
adımların bedeli kaybedilen canlar oldu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bu
durumların önüne geçmek için Bina Kimlik Sistemi (BKS) uygulamasını devreye
aldı. BKS ile tamamlanan her yapıya sertifika niteliğinde QR kodu ve elektronik
etiket verilecek. Teknolojik bir levha halinde binaya monte edilecek sertifika
sayesinde o binanın teknik bilgilerine rahatlıkla ulaşılacak.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürü Banu
Aslan Can, sistemin detaylarını Hürriyet gazetesinden Gülistan Alagöz’e anlattı.
KİMLİK KONTROLÜ
Binaya monte edilecek sertifika sayesinde o binaya ait her
bilginin kayıt altına alınacağını söyleyen Can, kimlik verilen yapının 5 yılda
bir denetleneceğini dile getirdi. Can, “Binaya kaçak kat yapılmış mı, kolonlara
zarar verildi mi, bakılacak. Eğer çözümü mümkün bir müdahale söz konusu ise
‘sorunu gider’ diyeceğiz. Ama can güvenliğini tehdit eden bir durum varsa bina
boşaltılacak. Sorumlulara sadece para cezası verilmeyecek, Savcılığa suç
duyurusunda da bulunulacak” dedi.
EV RİSKLİ Mİ BİLECEK
BKS ile ev alacak ya da kiralayacak vatandaş ev ne kadar
güvenli, yasal olmayan bir işlem var mı görecek. Müteahhit firma ya da mülk
sahibi tarafından verilen bilgilerin bu yolla kontrol edilebileceğini belirten
Can, “Vatandaş binada kullanılan betondan, iskan tarihine, evlerin
büyüklüklerinden yapılan denetim sonuçlarına kadar her bilgiye ulaşacak” diye
konuştu.
HIZLI KURTARMA
Deprem sonrası arama kurtarma çalışmalarında başta kat planı
olmak üzere birçok detayın hayati önem taşıdığına dikkat çeken Can, “Bina
yıkılmış, ailesi enkazda olan vatandaş zaten travma halide. O halde bilgi
vermeye çalışıyor. Şimdi binaya ait tüm bilgiler tek tıkla görülecek. Kimlik
levhalarının üzerine beton yıkılsa da sistem zarar görmeyecek. Bina bilgilerine
50 metre mesafeden dahi ulaşılabilecek. Dileriz hiçbir yıkım olmaz, ama olması
halinde bu sistem arama kurtarmaya can suyu olacak” dedi. Can, sertifikaların
dayanıklı olması ve zarar görmemesi için Aselsan ile çalışıldığını da ekledi.
YIL SONUNA KADAR 100 BİN BİNA
İstanbul Kartal’da 2019’da çöken Yeşilyurt Apartmanı sonrası
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un talimatıyla başlatılan BKS sisteminde
yıl sonuna kadar 100 bin binaya ulaşılması hedefleniyor. Kurum geçtiğimiz
günlerde yaptığı açıklamada şunları söylemişti: “Bina Kimlik Sistemine dahil
olan binalarda yapı denetimi daha kolay gerçekleştirilecek. Binada izinsiz
yapılmak istenen değişiklikler engellenecek ve bu sayede mimari kirliliğin
önüne geçilmiş olacak.”
UYGULAMA BAŞLADI
İskân alan binalara kimlik sertifikası takılmaya başlandı.
Bundan sonra etaplar halinde ‘bina yaşına’ göre diğer yapılara geçilecek. BKS
çalışmasında kişisel bilgiler de korunacak. Binada yaşayanlar, ev
alacak-kiralayacaklar ve kamu yetkilileri farklı detayları görebilecek.